اللّهُمَّ عَجِّلْ لِوَلیِّکَ الْفَرَج 

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان خرداد90-1

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان خرداد90-2

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان خرداد90-3

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان خرداد90-4

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان شهريور90-1

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان شهريور90-2

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان شهريور90-3

دانلودارزشيابي علوم سوم خوزستان شهريور90-4

پسورد:
salamatshahad

بررسي نقش خانواده برفرزندان درفصل پرتلاطم امتحانات

بعضی بچه‌ها در درس خودشان راه‌افتاده‌اند، اما بعضی‌ها را باید هول داد. بعضی‌ها خودشان را وقف نمره و شاگرد اول بودن می‌کنند، اما بعضی‌ها با نمره ناپلئونی هم قانع می‌شوند. بعضی‌ها را باید قسم داد که آنقدر سرشان توی درس و مشق نباشد و بعضی‌ها را باید قسم داد که کمی به درس و امتحان‌شان برسند...


خلاصه پدر و مادرها ماجرایی با بچه مدرسه‌ای‌هایشان دارند، بعضی‌ها افتخار می‌کنند از این که کارنامه بچه‌شان پر از 20 است و بعضی‌ها خجالت می‌کشند از این که بگویند بچه‌شان نمره تجدیدی هم می‌آورد. اصلا بعضی پدر و مادرها پا به پای بچه‌هایشان کتاب به دست می‌گیرند و قدم به قدم هول‌شان می‌دهند تا شب امتحان به مشکل نخورند و بعضی‌ها که خوش‌شانس‌ترند اصلا متوجه نمی‌شوند بچه‌شان کی درس می‌خواند و کی امتحان می‌دهد و کی نمره 20 می‌گیرد، ولی به هر حال هر دو این گروه‌ها باید به درس خواندن ادامه دهند و آنقدر تلاش کنند تا بتوانند وقتی بزرگ‌تر شدند به آموخته‌هایشان تکیه کنند و بعد از ورود به بازار کار، باری از دوش اجتماع بردارند.

عشق درس‌ها

هنوز هم خیلی‌ها می‌گویند درس بخوانیم که چه؟ همان‌هایی که دکترها و مهندس‌های بیکار را مثال می‌زنند و نتیجه می‌گیرند آنهایی که وارد کسب و کار و بازار پر رمز و راز تجارت شده‌اند پول خوبی درمی‌آورند بدون آن که سواد درست و حسابی داشته باشند. اما اینها حتما سفسطه می‌کنند چون هیچ درس خوانده متخصصی تا آخر عمر بیکار نمی‌ماند و هیچ بی‌سواد و بی‌اطلاعی، پولدار و صاحب منصب نمی‌شود؛ البته اگر از بعضی استثناها بگذریم.

ولی در این بین چشم خیلی‌ها دنبال درس‌خواندن است، آنها با ولعی که برای آموختن دارند سال‌های تحصیل را پشت سر هم با موفقیت طی می‌کنند تا سرانجام به بهترین‌ها برسند. اصلا آدمی که قرار است چیزی شود از همان بچگی‌اش معلوم است، وقتی‌ با اشتیاق و میل درس می‌خواند و برای بعد از گرفتن دیپلمش برنامه می‌ریزد.

زندگی‌کردن با این بچه‌ها لذت زیادی دارد. آنها از همان وقتی که لباس مدرسه می‌پوشند راهشان مشخص است و می‌دانند قرار است به کجا برسند. پدر و مادر این بچه‌ها هم یک پله از بقیه پدر و مادرها جلوترند، چون لااقل دغدغه عقب‌ماندن بچه‌هایشان از قافله زندگی را ندارند. برای این پدر و مادرها هیچ مجهولی که بچه‌شان از پس آن برنیاید وجود ندارد بویژه این که این مجهول چیزی به نام امتحان باشد.

درس‌گریز‌ها

بچه‌ای که برای درس‌خواندن بدقلقی کند و بهانه بیاورد، محال است درست شود حتی اگر برایش جایزه‌های رنگارنگ و وسوسه‌انگیز خریده شود یا حتی اگر درس نخواندنش با یک تنبیه بدنی مفصل جواب بگیرد. کسی که نمی‌خواهد درس بخواند سر به هواست، در دنیای خیالات و بازیگوشی‌هایش سیر می‌‌کند. او اگر پسر باشد فکر می‌کند اگر درس و مدرسه را ول کند زودتر وارد بازار کار می‌شود و پول درمی‌آورد درست مثل دخترها که فکر می‌کنند حتی اگر درس نخوانند اتفاق بدی نمی‌افتد و تازه فرصت پیدا می‌کنند تا زودتر به خانه بخت بروند.

ولی همه اینها خواب و خیالات دوران بچگی است هر چند که کار پدر و مادرها برای برهم‌زدن این خواب خیلی مشکل و حتی گاه محال است.

امتحان، آزمونی برای همه

بچه‌ها چه درسخوان باشند و چه سر به هوا، چه واقع‌بین باشند و چه دنبال خواسته‌های پوچ، چه پسر باشند و چه دختر... تا وقتی که لباس دانش‌آ‌موزی می‌پوشند باید درس بخوانند و سالی چند بار پشت میز امتحان بنشینند. البته میزان موفقیت بچه‌ها در امتحان بسته به این که چه نگاهی به درس و مدرسه داشته باشند هم فرق می‌کند. به طوری که بعضی‌ها همیشه بهترین‌اند و بعضی‌ها همیشه بدترین و بعضی‌ها نیز سرگردان در حد وسط.

بچه‌هایی که همیشه بهترین کلاس و مدرسه هستند بهترین جواب‌ها را به سوالات امتحان می‌دهند و بدون این که نیاز داشته باشند سرشان را به اطراف بچرخانند و از کسی کمک بگیرند یا چندخطی را از روی برگه همکلاسی‌شان تقلب کنند برگه امتحان را پر می‌‌کنند، ولی آنهایی که دل به درس نمی‌دهند و برایشان مهم نیست که چه اتفاقی می‌افتد یا کلی برگه تقلب همراهشان دارند یا حتی از زحمت تقلب‌کردن هم صرف‌نظر می‌کنند و یک برگه امتحانی نیم‌بند تحویل معلم می‌دهند و چه چیز راحت‌تر از آوردن بهانه‌های دروغی برای توجیه یک کم‌کاری.

2 دنیای متفاوت

تقابل بچه‌های درسخوان و درس‌گریز را در همه جای دنیا می‌توان دید، پدر و مادرهای نگران از آینده فرزند را هم همین‌طور ولی آن چیزی که آدم‌های مختلف را از هم جدا می‌کند نحوه برخورد با درسخوان‌بودن یا نبودن بچه‌ها یا نگاهشان به آرامش آنهاست.

بعضی پدر و مادرها نسبت به درس بچه‌ها بی‌تفاوت‌اند و از این که بگویند ما نفهمیدیم این بچه کی درس خواند و کی درسش تمام شد تا نمی‌دانیم کلاس چندم است افتخار می‌کنند. برعکس بعضی پدر و مادرها پا به پای بچه‌ها پیش می‌روند و مثل آنها و حتی بیشتر از آنها برای موفقیت در درس زحمت می‌کشند. این پدر و مادرها حتما وسواس نمره 20 هم دارند چون می‌گویند تنها چیزی که خستگی زحمات یک ساله را از تن‌شان بیرون می‌کند دیدن چند 20 زیبا در کارنامه فرزندشان است. پس بسته به این که یک دانش‌آ‌موز با کدامیک از این 2 گروه پدر و مادر سر و کار داشته باشد شرایط درس‌‌خواندن و آماده شدنش برای امتحان فرق دارد.

وقتی پدر و مادری حتی نمی‌دانند فرزندشان کلاس چندم است پس حتما این را هم نمی‌دانند که او چه موقع امتحان دارد، برای همین وقتی دانش‌آموز مشغول درس‌خواندن است این را هم نمی‌بینند و به آرامش فضای خانه اهمیتی نمی‌دهند. در مقابل پدر و مادرهایی که نگاهی وسواس‌گونه به درس و امتحان دارند در فصل امتحانات حکومت نظامی به پا می‌کنند و آنقدر همه شرایط را تحت کنترل می‌گیرند که فضای خانه برای بقیه اعضا آزاردهنده می‌شود.

اما نه این راه درست است و نه آن چون بهترین راه، رعایت حد وسط است.

آرامش آری، استرس هرگز

تکلیف بچه‌های درسخوان که مشخص است آنها خودشان به صورت اتوماتیک درس می‌‌خوانند و برای امتحان آماده می‌شوند. درست برعکس بچه‌هایی که همیشه باید به جلو هول‌شان داد و برای ادامه مسیر درس‌خواندن تشویق‌شان کرد.

اما بچه چه درسخوان باشد و چه سر به هوا، نیاز به توجه دارد و برای این که مسیرش همیشه رو به جلو باشد، قطعا دارای نیازهای دیگری است.

درس و اطلاعات و دانسته‌های کتاب‌های درسی را نمی‌شود مثل یک قرص با یک لیوان آب قورت داد و بعد دانشمند شد، چون برای یادگرفتن و دانابودن باید تلاش کرد. پس آنهایی که فکر می‌کنند شب امتحان معجزه می‌شود و تا صبح بیدار ماندن جبران تمام کم‌کاری‌ها در طول سال را خواهد کرد، اشتباه می‌کنند.البته کسی که در تمام طول سال درس خوانده و زحمت کشیده باز بی‌نیاز از مطالعه در شب امتحان نیست. برای همین شب‌های امتحان دقایق و لحظات مهمی است که برای خوب سپری شدنش باید آدابی داشت.

اولین دسته از آداب مخصوص خانواده‌هاست. آنها باید یاد بگیرند وقتی دانش‌آموزشان مشغول آماده شدن برای امتحان است نباید باهم مشاجره کنند و تنش‌های عاطفی راه بیندازند.همین‌طور باید یادشان باشد که اگر در چند روز امتحانات، مهمانی و رفت و آمدهای خانوادگی را تعطیل کنند اتفاقی نمی‌افتد.

پدر و مادرها باید یادشان باشد که فرزندشان در فصل امتحانات یک زندانی نیست و مثل مواقع دیگر نیاز به استراحت و زمانی برای فراغت دارد پس باید فضای خانه را از حالت قرق شده دربیاورند و به جایش فضایی آرام که در آن کاری غیر از درس خواندن از دانش‌آموز خواسته نمی‌شود به وجود بیاورند. یک بخش از این آرامش به سکوت در فضای خانه مربوط می‌شود، اما بخش مهم‌تر آن به ایجاد آرامش در قلب و فکر دانش‌آموز، پس باید از ایجاد ترس و دلهره در بچه‌ها پرهیز کرد و توقعات بیجا و فشارهای بیش از حد برای مطالعه را کنار گذاشت.

تغذیه بچه‌ها هم خیلی مهم است چون غذاهای مفید، سوخت لازم برای مغز به هنگام یادگیری را تامین می‌کند، اما یادتان باشد بچه‌ها نباید در اتاق‌هایی که مثل هتل از آنها پذیرایی می‌کند حبس شوند.

در موقع امتحان هیچ چیز کسالت‌آورتر از تاکیدات مسلسل‌وار پدر و مادر به درس خواندن نیست مخصوصا پدر و مادرهایی که کمال‌گرا هستند و به خاطر وسواسی‌بودنشان فقط نمره 20 می‌خواهند پس لطفا به بچه‌ها استرس وارد نکنید و آنقدر به آنها یادآوری نکنید که امتحان دارند و اگر وقت تلف کنند نمره‌شان 20 نمی‌شود. پدر و مادرها یک کار را هم نباید انجام دهند آن هم سرزنش بچه‌ها به خاطر امتحانی است که به خوبی از پس آن برنیامده‌اند و ناراحتی از این بابت را با پدر و مادر در میان گذاشته‌اند. پس به جای سرزنش دانش‌آموز نسبت به موفقیتش در امتحانات بعدی امیدواری و قوت‌قلب بدهید. دادن انگیزه به بچه‌ها هم کار خوبی است چون پاداش‌ها و تقویت‌کننده‌ها البته اگر گهگاه و بموقع باشند می‌توانند رغبت درس خواندن را بالا ببرند.

خودت را تکان بده

خانواده‌ها که وظایفشان را درست انجام دادند نوبت به خود دانش‌آموزان می‌رسد. پس خیلی مهم است که رفتار آنها با رفتار خانواده‌شان هماهنگ باشد. اولین کار برای موفق بودن در درس و گرفتن بهترین نتیجه از امتحانات نداشتن اضطراب و فکرهای آزاردهنده هنگام درس خواندن و قبل از شروع امتحان است. پس بچه‌ها استرس را از خود دور کنید تا بتوانید از وقت تعیین شده برای مطالعه قبل امتحان نهایت استفاده را ببرید. شما می‌توانید کتاب درسی‌تان را به چند قسمت تقسیم کنید و زمان مشخصی برای مطالعه هر بخش بگذارید حتی می‌توانید بخش‌هایی را که بیشتر دوست دارید زودتر بخوانید و حس مثبت‌ ناشی از یادگیری سریع این بخش‌ها را برای مطالعه سایر بخش‌ها ذخیره کنید. باور کنید کسی که حس مثبت دارد و همیشه امیدوار است نصف بیشتر راه را رفته است پس قبل از شروع یک کتاب و آماده شدن برای امتحان یک درس هرگز به خودتان نگویید که نمی‌توانید از پس این امتحان برآیید. به جایش به خودتان بقبولانید که شما می‌توانید و قرار است بهترین باشید. بچه‌ها لطفا هنگام مطالعه اجازه ندهید حواستان پرت شود و هر وقت فکر کردید دارد این اتفاق می‌افتد به خودتان استراحت بدهید و با این کار خودتان را از دست حواس‌پرتی و خیالبافی رها کنید.

وقتی با این روش‌ها خوب درس خواندید و برای امتحان آماده شدید چند کار را هم وقتی به حوزه امتحانی رسیدید، رعایت کنید. مثلا قبل از شروع امتحان آنقدر از همکلاسی‌هایتان سوال نپرسید و با دور کردن اضطراب و افکار پریشان از ذهن خود، عضلاتتان را شل کنید و نفس‌های عمیق بکشید. وقتی برگه امتحانی هم به دستتان رسید سعی کنید اول به سوالات آسان‌تر پاسخ دهید و وقتتان را برای سوالات پیچیده‌تر بگذارید. یادتان باشد اگر همه سوالات را بلد بودید و زود به همه آنها پاسخ دادید در تحویل برگه امتحان به مراقبان عجله نکنید تا مبادا سوالی را بی‌پاسخ رها کرده باشید.

مدیران بخوانند

فقط باید جای یک دانش‌آموز بود تا اهمیت امتحان و پشت سر گذاشتن یک دوره تحصیلی همراه با موفقیت را درک کرد، اما بعضی وقت‌ها مدیران و برنامه‌ریزان این موضوع را فراموش می‌کنند. همه آنهایی که به مدرسه یا دانشگاه رفته‌اند و امتحان‌دادن را تجربه کرده‌اند خوب می‌‌دانند که برنامه‌های امتحانی چقدر دیر به دست بچه‌ها می‌رسد به طوری که آنها در اواخر دوره آموزشی‌شان خبردار می‌شوند که چه روزهایی امتحان دارند. اینجاست که مدیران باید وارد عمل شوند و با مشخص کردن برنامه‌های امتحان از همان اول سال یا چند هفته قبل از شروع امتحانات تکلیف همه را مشخص کنند.

آنها باید فاصله بین جلسات امتحان را هم با توجه به سختی و آسانی درس‌ها تنظیم کنند و وقتی برنامه امتحانات را نوشتند دیگر تغییری در زمان آن ایجاد نکنند چون این کار خودش دلهره می‌آورد. پرهیز از برگزاری امتحانات با وقت بسیار کم هم از کارهای ضروری مدیران است چون این کار فقط آنهایی را که امتحان می‌‌دهند دستپاچه می‌کند، اما برنامه‌ریزی‌های درست وقتی جواب می‌دهد که با سایر امکانات همراه باشد. مثلا تهویه محل برگزاری امتحان مناسب باشد، نور فضا کم نباشد یا صندلی‌ها لق و شکسته نباشند خوب است که آب هم در دسترس بچه‌ها باشد.

مراقبان جلسه امتحان هم باید به درستی انتخاب شوند و یاد بگیرند که نباید بالای سربچه‌ها زیاد بایستند، اشتباهات نوشتاری را به آنها گوشزد کنند یا با سایر همکارانشان بلندبلند حرف بزنند.

معلم‌ها بخوانند

چقدر از ما که حالا بزرگ شده‌ایم و مدارج دانشگاهی را هم پشت‌سر گذاشته‌ایم یادمان می‌آید که معلم‌ها و استادان‌مان به خاطر اشتباهاتی که سر کلاس‌های درس داشته‌ایم حواله‌مان را به روز امتحان داده‌‌اند؟ حتما اکثر قریب به اتفاق‌مان. پس حالا خوب درک می‌کنیم که تهدید شدن از سوی معلم چه طعمی دارد و دلهره انتقام‌گیری در امتحان چه مزه‌ای! پس روی سخن‌مان به معلم‌ها است: «جلسه امتحان دادگاه حسابرسی نیست و امتحان انتقام نیست، دانش‌آموز هم نمی‌تواند مجرم باشد».

اما بعضی از بچه‌ها با همین دلهره پای میز امتحان می‌نشینند دلهره‌ای که حتی می‌تواند باعث فراموشی آموخته‌هایشان بشود.

بعضی معلم‌ها یک کار دیگر هم می‌کنند یعنی پس از اتمام کلاس‌ها بچه‌ها را از امتحان می‌ترسانند و تاکید می‌کنند که امتحان، امتحان سختی خواهد بود. این کار اشتباهی است و به جای آن می‌شود گفت که همه سوالات از کتاب درسی بچه‌ها‌ست و هر کس خوب درس بخواند می‌تواند به راحتی از پس امتحان بربیاید.

تنظیم درست سوالات هم وظیفه مهم معلم‌ها است و خوب است همه آنها به اصول سنجش و اندازه‌گیری خصوصا سطح دشواری سوالات پایبند باشند و باور کنند که هدف امتحان نه سنجش ندانسته‌های دانش‌آموزان که ارزیابی دانسته‌های آنان است.

امتحان غول نیست

ترس از «سنجیده شدن» یک احساس طبیعی است، اما باور کنید امتحانات مدرسه و دانشگاه غول نیستند. اگر یک بار برای همیشه تکلیف‌مان را با خودمان روشن کنیم که هدف از امتحان چیست و چرا امتحان برایمان مهم است آن وقت نه به خود و نه به فرزندانمان فشار بیش از حد وارد نمی‌کنیم. باید قبول کنیم که گرفتن نمره 20 هدف خوبی برای درس‌خواندن نیست،‌ اما اگر این نمره نشان دهد که ما همه چیز را به خوبی یاد گرفته‌ایم می‌تواند‌ مهم باشد. پس خوب است از امروز به بعد نگرشمان به امتحان را عوض کنیم و چه دانش‌آموز هستیم و چه پدر و مادر بدانیم که امتحان فقط راهی برای تعیین سطح یادگیری و رفع مشکلات درسی است. اگر این‌گونه فکر کنیم دیگر با رسیدن فصل امتحانات دلشوره نمی‌گیریم و برای این که فرزندمان را تحریک به درس‌خواندن کنیم او را با دوستان و همسایه‌ها و همسالانش مقایسه نمی‌کنیم. خوب است بدانیم راه رسیدن به موفقیت فقط از نمره 20 نمی‌گذرد بلکه آن چیزی که از ما انسانی موفق می‌سازد داشتن برنامه، هدف و اعتماد به نفس است.

حمید بروغنی -- جام جم


چرا بچه ها از امتحان دادن می ترسند؟

توصیه به دانش آموزان :

 با هفت تیر می توانیم بر استرس امتحان غلبه کنیم .

تیر اول : برنامه ریزی

تیر دوم : استراحت

تیر سوم : خواب راحت

تیر چهارم : تغذیه سالم

تیر پنجم : تمرکز فکری

تیر ششم : مثبت اندیشی

تیر هفتم : آرامش


 نقش خانواده در ایام امتحانات



۱. محيط خانواده و جو عاطفي حاكم بر آن بايد دور از تنش‌هاي عاطفي و مشاجره باشد.

2. سعي شود در ايام امتحانات، رفت و آمد و ميهماني‌هاي خانوادگي تعطيل يا محدود گردد.

3. محيط فيزيكي ارام و بي‌سروصدا براي مطالعه دانش‌آموزان فراهم نماييد.

4. به استراحت و خواب دانش‌آموزان توجه كافي داشته باشيد.

5. وظايف خانگي محوله به دانش‌آموزان را حذف يا كاهش دهيد.

6. در هنگام امتحانات، دانش‌آموزان نياز به حمايت عاطفي و اطمينان‌بخشي بيشتري دارند. لذا در اين زمينه اقدام موثر داشته باشيد.

7. ساعات تماشاي برنامه‌هاي تلويزيوني تا حد امكان كاهش يابد.

8. از ايجاد ترس و دلهره بي‌جا در بچه‌ها خودداري نماييد.

9. از توقعات بي‌جا و فشار بيش از حد براي مطالعه خودداري نماييد.

10. در صورتي كه فرزندتان از موفقيت در يكي از امتحانات رضايت خاطر نداشت مورد حمايت قرار گيرد و از سرزنش نمودن او خودداري كنيد.

11. از حبس كردن دانش‌آموز در اتاق براي مطالعه كردن خودداري شود و به دانش‌آموز اجازه استراحت و تفريح لازم نيز داده شود.

12. تغذيه دانش‌آموز مناسب و مقوي باشد.

13. انتظارات بالا و بيش از حد توانايي از فرزندان مي‌تواند در ايجاد اضطراب و شدت آن موثر باشد پس انتظارات مذكور را تعديل نماييد.

14. كمال‌گرايي بيش از حد والدين و وسواس شديد خانواده نسبت به نمرات بالا باعث ايجاد اضطراب در فرزندان مي‌شود.

15. از مقايسه فرزندان با يكديگر و با ديگران پرهيز كنيد.

16. از تاكيد بيش از حد بر درس خواندن اجتناب كنيد.

17. در آنان ايجاد انگيزه نموده و با ارائه پاداش و تقويت‌هاي مطلوب آنها را تشويق به مطالعه نماييد.

 


 به نام يزدان

چند توصيه مهم براي ايام امتحانات:

1. به نام افراد ، مكان ها و شهر ها دقت كنيد.

2. سعي كنيد وقتي درس مي خوانيد سئوالات امتحاني را حدس بزنيد.

3. به نكاتي كه معلم روي آنها بيشتر تأكيد مي كند ، بيشتر توجه كنيد.

4. امتحان نيم ترم را جدي بگيريد چون هم نمونه سئوالات امتحاني است و هم شما را متوجه اشكال ها و نقاط ضعفتان مي كند.

5.دفترها و جزوه هاي درسيتان را كامل كنيد تا شب امتحان به شما فشار نيايد.

6.پلي كپي ها و نمونه سئوالات معلم را دوباره حل كنيد يا از خودتان امتحان بگيريد.

7.تمرين ها و پرسش هاي كتاب درسي را خوب مطالعه كنيد.

8.استراحت بين ساعت هاي مطالعه و تغذيه ي مناسب را فراموش نكنيد.

9. براي چند روز بازيگوشي و فعاليت هاي غير درسي را كنار بگذاريد.

 

چند توصيه براي روز امتحان

1. شب قبل از امتحان پر خوري نكنيد تا خواب راحتي داشته باشيد.

2. صبحانه يتان را كامل بخوريد چون مغز شما موقع امتحان دادن به مواد غذايي مناسب احتياج دارد.

3. در ساعت مناسب در محل امتحان حاضر شويد (نه خيلي زود ، نه خيلي دير)

4. كتاب را با خودتان به مدرسه نبريد و كمي مانده به امتحان ديگر مطالعه نكنيد.

 

قبل از امتحان (راه حل فراموشي) :

     از نظر پزشكي ثابت شده كه وقتي يك مطلب را مي خوانيد يا مي شنويد ، اطلاعت آن هرگز از ذهنتان خارج نمي شود ، فقط در بخشي قرار مي گيرد كه راحت نمي توانيد از آن استفاده كنيد.

پس يادتان باشد :

     هرگز نگوييد  « همه ي مطالب را فراموش كردم! » زيرا تكرار اين جمله روي ذهنتان اثر منفي  مي گذارد. براي اينكه همه ي مطالب دوباره به يادتان بيايد كافيست مطلب را به صورت منظو يك بار مرور كنيد. راستي اين مشكل را همه ي بچه ها و حتي آدم بزرگ ها احساس مي كنند و كمتر كسي است كه بدون مرور ، همه ي مطالب خوانده شده را به ياد داشته باشد.

 

 در هنگام امتحان :

1. وقتي برگ امتحاني را گرفته ايد از همان اول به همه سئوالات نگاه نكنيد ، سئوالات را يكي يكي بخوانيد و به ترتيب پاسخ دهيد چون ممكن است اگر يكي از آنها را بلد نباشيد ذهن شما مشغول شود و نتوانيد به بقيه سئوالات با آرامش پاسخ دهيد.

2. اگر براي پاسخ دادن به سئوالي به شكل يا فرمولي نياز داريد اول با دقت آن را بكشيد يا بنويسيد بعد سئوال را پاسخ دهيد.

3. اگر سئوالي را بلد نبوديد به سراغ بعدي برويد و زياد از آن نگران نباشيد شايد آخر امتحان يادتان بيايد.

4. اگر همه فكرهايتان را كرديد و بازهم جواب سئوالي را بلد نبوديد ، هر چه به ذهنتان مي رسيد بنويسيد چون يك جواب ناقص بهتر از هيچ چيز است.

5. بعد از اينكه همه ي سئوالات را جواب داديد يك بار ديگر آن ها را دوره كنيد.

6. حواستان به ساعتتان باشد تا وقتي معلم پايان زمان را اعلام كرد نگران نشويد.

 

بعد از امتحان :

1. تقصير را به گردن ديگران نياندازيد تلاش كنيد نقاط ضعف و اشكال هاي خودتان را پيدا كنيد و آنها را برطرف كنيد.

2. نمره هر امتحاني را با نمرات قبلي خودتان مقايسه كنيد نه با نمره هاي دوستانتان ؛ به خاطر اينكه شرايط هر دانش آموز با دانش آمور ديگر فرق دارد و پيشرفت تحصيلي هر دانش آموز با نمرات خودش معلوم مي شود نه ديگران .

3. بعد از هر امتحان ، ديگر به آن فكر نكنيد و سعي كنيد خودتان را براي امتحان بعدي آماده كنيد. پس از امتحان از خودتان توقع و انتظار بيش از تواناييتان نداشته باشيد.

 

يادگيري زباني - كلامي :

     در ذهن شما هزاران هزار كلمه وجود دارد. مثلاً زماني كه ممكن است در يك پرسش كلاسي به سئوال هاي معلمتان جواب دهيد ، زبان شما كلمه هاي مربوطه را انتخاب مي كند ، با آنها جمله مي سازد ، جمله ها را به هم ربط مي دهد و جواب سئوال را مي گويد. پس هر قدر زبان شما سخنران حرفه اي تري باشد ؛ توضيح بهتر و كامل تري مي دهيد.

 

چند تمرين براي تقويت زبان سخنران :

سعي كنيد مثل يك گوينده راديو يا تلويزيون از روي يك متن بخوانيد.

سعي كنيد با يك كلمه ، چندين جمله مختلف بسازيد.

سعي كنيد با كلمه هاي بي ربط جمله بسازيد. (مثلاً دمپايي ، قورباغه ، ميكرسكوپ ، ساحل ، مداد نوكي)

و سعي كنيد با جمله هاي بي ربط يك داستان بنويسيد.

 

اگر مي خواهيد به كمك زبانتان ، درس ها را بهتر ياد بگيريد ، مي توانيد :

1. يك مطلب را با مثال هاي گوناگون براي خودتان توضيح دهيد.

2. مطالب درسي را به مطالب غير درسي و اطلاعات عمومي خودتان ربط دهيد.

3. بعضي از قسمت هاي درسي را به صورت نمايش و پانتوميم براي خودتان اجرا كنيد تا بهتر در حافظه يتان بماند.

4. براي كنفرانس دادن در كلاس هميشه داوطلب باشيد.

5. قسمت هاي مهم و سخت كتاب درسي را خلاصه نويسي كنيد.

6. از خودتان امتحان شفاهي و كتبي بگيريد.

7. در باره نكات جالبي كه ياد مي گيريد با ديگران صحبت كنيد.

8. براي ياد گرفتن بهتر مطالب درسي با دوستانتان بحث و گفت و گو كنيد.

9.به همه ي قسمت هاي يك نكته كليدي توجه كنيد.

 

مديريت بدن  :

    همان طور كه يك بدن سالم به استراحت و تغذيه مناسب احتياج دارد ، يك مغز سالم هم براي فكر كردن ، حفظ كردن و تمركز كردن ، به استراحت و تغزيه مناسب احتياج دارد. همه ي ما تجربه كرده ايم كه وقتي گرسنه ايم يا خوابمان مي آيد ، نمي توانيم خوب درس بخوانيم پس بهتر است براي اينكه مغز ما راحت تر بتواند كار خودش را انجام بدهد ، به نكات زير توجه كنيد :

1. وقتي مي خواهيم درس خواندن را شروع كنيم خسته و گرسنه نباشيم.

2. بعد از 45 الي 60 دقيقه مطالعه ، 15 دقيقه استراحت كنيم.

3. در 15 دقيقه استراحت ، يك خوراكي مناسب از قسمت ميان وعده انتخاب كنيم و بخوريم.

4. در شبانه روز 8 ساعت مفيد بخوابيم.

 

 

 

ميان وعده :

1. آجيل هاي مغز دار (بادام ، پسته و ... )

2. ميوه هاي شيرين (سيب ، آناناس، موز و...)

3. شير يا عسل يا خرما

نهار يا شام :

1. غذاهاي دريايي (ماهي و ميگو و...)

2. گوشت قرمز و جگر

3. گوشت سفيد

4. جوانه گندم

5. لبنيات ( ماست و دوغ )

 

غذاهاي پيشنهادي ما به شما  :

صبحانه مناسب : 

1. كره ، عسل ، مربا

2. نان و پنير و گردو

3. تخم مرغ

4. شير يا آب ميوه

5. عدسي يا حليم

 

نكته :

سعي كنيد در ايام امتحان اين مواد را مصرف نكنيم :

 1. غذاهاي بيرون (فست فوت)

2. سس قرمز و ادويه هاي تند

 3. چيپس و پفك

 

يادگيري فردي  :

     بعضي از افراد ، دوست دارند كه تنهايي و در يك اتاق ساكت و آرام درس بخوانند. برخي ديگر ترجيح مي دهند در جمع به همراه دوستانشان درس بخوانند و دربين درس خواندن ، كمي درباره ي روش حل مسئله ها و نكات جالب كارشان با ديگران صحبت كنند. شما جزء كدام دسته از دانش آموزان هستيد ؟ روش يادگيري شما فردي است يا گروهي ؟  بعضي وقت ها لازم است هر دو روش را امتحان كنيم چون هركدام فوايد خاص خودشان را دارد. مثلاً اگر اهل درس خواندن تنهايي هستيد بايد :

1. خوب تمركز كنيد .

2. مستقلانه كارهايتان را انجام دهيد.

3. سعي كنيد به تنهايي راه حلي براي يك مسئله پيدا كنيد.

 

 يادگيري گروهي  :

اگر دوست داريد بيشتر در جمع باشيد و از مشورت

و هم فكري با دوستانتان لذت مي بريد ، بايد سعي

كنيد :

1. با دوستانتان قرار بكذاريد و به صورت گروهي مطالعه كنيد. از هم درس بپرسيد با هم بحث و گفت و گو كنيد و درس

 ها را براي هم توضيح دهيد.

2. روش هاي خوب مطالعه ي دوستانتان را ياد بگيريد و دقت كنيد تا اشتباهات يكديگر را تكرار نكنيد.

3. با روش هاي جالب و متنوع ، نكات تازه را براي جمع دوستانتان توضيح دهيد.

4. به هم كلاسي هاي ضعيف ترتان كمك كنيد و از هم كلاسي هاي قويترتان كمك بگيريد.

نكته : اما يادتان باشد در دورهم جمع شدن ها از تلف شدن وقت و زمان صحبت كردن ها تا جاي ممكن بكاهيد تا از اين

نشست ها استفاده بهينه داشته باشيد.

 

 مرور كردن دروس:

مرور كردن به شما كمك مي كند:

مطالب را بهتر در حافظه يتان ذخيره كنيد.

هر وقت كه خواستيد راحت تر مطالب را به ياد بياوريد.

 

يادتان باشد هنگام مرور كردن: 

اصلاً لازم نيست همه ي قسمت هاي كتاب را دوباره بخوانيد و فقط بايد نكات مهم و اصلي

را دوره كنيد.

دقت كنيد تا مطمئن شويدكه همه چيز را كامل و دقيق ياد گرفته ايد و چيزي جا نيفتاده است. تلاش كنيد تا بدون نگاه

كردن به كتاب جواب يك سئوال را از حفظ توضيح دهيد و اگر نتوانستيد آن قسمت را دوباره بخوانيد و دوباره از حفظ

بگوييد.

اولين مرحله مرور : بلافاصله پس از خواندن

دومين مرحله مرور : چند ساعت بعد از خواندن مثلاً قبل از خواب

سومين مرحله مرور : چند ساعت قبل از امتحان

 

مرور شفاهي :

1. كل فصل خود را به طور خلاصه براي خودتان توضيح بدهيد.

2. از خودتان سوال بپرسيد و به خودتان جواب بدهيد.

3. به تصاوير نگاه كنيدومثل يك معلم مطالب درس را از روي آن شكل براي خودتان تفسير كنيد.

 

مرور ذهني :

1. بدون آنكه چيزي بگوييد يا بنويسيد ، همه ي اطلاعات مربوط به يك مطلب را در ذهنتان مرور كنيد.

2. يك سئوال از خودتان بپرسيد و پاسخ آن را كلمه به كلمه در ذهنتان بي صدا جواب بدهيد.

3.تصاوير و نقشه ها و شكل ها را دقيقاً در ذهنتان مجسم كنيد.

 

مرور كتبي :

1. خلاصه ي قسمت هاي مهم را كه حدس مي زنيد جواب يكي از سئوالات امتحاني است روي كاغذ بنويسيد.

2. از خودتان امتحاني بگيريد و برگه ي خودتان را تصحيح كنيد.

3. براي ياد گرفتن نقشه ها ، بدون نگاه كردن به كتاب آن ها را روي يك برگ بكشيد.

4. فرمول ها يا نكات مهم مربوط به يك موضوع را در يك جدول خلاصه كنيد.

 

اضطراب امتحان :

     به نظر تو اگر احساس ما موقع امتحان دادن و بازي كردن يك جور باشد ؛ اين دو كار با هم چه فرقي مي كند؟! داشتن كمي اضطراب هنگام امتحان دادن كاملاً طبيعي است چون توجه و دقت زياد ما روي يك كار برايمان كمي اضطراب مي آورد. يعني داشتن اضطراب به اندازه ي طبيعي كه فقط دلمان شور امتحان را بزند ، هيچ اشكالي ندارد چون باعث مي شود ذهن ما بهتر كار كند و تمركز ما روي امتحان بيشتر شود.

ولي اگر اين اضطراب از حد طبيعيش بيشتر شود و به نگراني زياد تبديل شود باعث مي شود نتوانيم خوب فكر كنيم و چيزهايي را كه بلديم هم فراموش مي كنيم. (اضطراب احساسي است كه مي شود آن را كنترل كرد.)

براي كنترل اضطراب بايد احساسات و افكار خودتان را كنترل كنيد. هر وقت احساس نگراني كرديد در دلتان به خودتان اميدواري بدهيد ؛ مثلاً در جلوي آينه برويد و با لبخند به خودتان بگوييد: مطمئن باش كه نمره خوب مي گيري ؛  هر كس تلاش بكند ، موفق مي شود. البته يادتان باشد اميدواري به تنهايي اصلاً فايده ندارد ولي اگر هم درستان را بخوانيد و هم به خودتان حرف هاي انرژي بخش و مثبت بزنيد ، اضطرابتان كم مي شود.

بهترين راه كاهش اضطراب نرمش و ورزش سبك است. چون باعث شادي ، نشاط و اعتماد به نفس در شما مي شود. و افكار منفي و نااميدكننده رااز شما دور مي كند و با تنظيم جريان خون به شما آرامش مي دهد.

 

خواب مناسب در امتحانات            

1. ساعات خوابتان را به خاطر امتحانات تغيير ندهيد و به بهانه ي شب امتحان تا ديروقت بيدار

نمانيد. چون به هم خوردن نظم خواب شما باعث كاهش فعاليت هاي ذهنتان مي شود.

2. سعي كنيد درس هايتان را قبل از رسيدن ساعت خوابتان تمام كنيد و چيزي را براي صبح نگذاريد در همان ساعتي كه هميشه مي خوابيديد به رختخواب برويد.

3. وقتي خسته ايد حتماً اول استراحت كنيد ؛ بعد درس خواندن را شروع كنيد چون با ذهن

خسته چيزي ياد نمي گيريد. (اما حواستان باشد كه زياد نخوابيد و وقتتان رااز دست ندهيد.)

4. سعي كنيد مثل هميشه سر جاي خودتان بخوابيد و از شدت خستگي روي دفتر و كتابهايتان خوابتان نبرد.

5. از مامان بخواهيد اگر امكان دارد ملحفه اي با رنگ شاد و طرح زيبا به شما بدهد تا باعث آرامش و شادي بشود.

6. يادتان باشد همان قدر كه كم خوابي ضرر دارد ، پر خوابي هم براي حافظه و ذهن شما بد است.

7. قبل از رفتن به رختخواب يادداشت ها و نكات كليدي درستان را مرور كنيد.

8. مسواك و دستشويي قبل از خواب را فراموش نكنيد تا هم خواب راحتي داشته باشيد و هم نصف شب از خواب بيدار نشويد.

9. قبل از خواب براي خودتان دعا كنيد.

10. قبل از اين كه خوابتان ببرد ، در دلتان با خودتان صحبت كنيد و به خودتان بگوييد:

 

" چون همه تلاشت را كردي و دَرست را خوب خواندي حتماً فردا موفق مي شوي. "

 

بعضي از سئوالات شما دوستان :           

1. با وجودي كه خيلي درس مي خوانم باز هم در جلسه ي امتحان بعضي چيزها يادم مي رود. به نظر شما چي كار كنم؟

پاسخ مشاور: ببين دوست عزيز زياد خواندن مهم نيست.  مهم درست خواندن و ياد گرفتن مطلب است. شما بايد اول معني يك مطلب را خوب متوجه شوي و بفهمي بعد آن را حفظ كني. حفظ كردن به تنهايي اصلاً فايده ندارد. تازه بعد از اين كه آن را يك بار حفظ كردي بايد در چند مرحله آن را مرور كني.

 

2. ببخشيد خانم اگر كسي هميشه سئوالات شبيه به هم را با هم قاطي كند ، بايد چه كار كند؟

پاسخ مشاور: شما بايد بعد ازاينكه دَرست را خواندي حتما مطالب را در ذهنت مرتب و منظم كني و به شباهت ها و تفاوت هاي آن ها توجه كني. سپس براي هر كدام از آن ها يك علامت يا نشانه بگذاري تا مطالب مربوط به موضوع را راحت تر به ياد بياوري.

3. سئوال هاي امتحاني به نظرم ناآشنا و غريبه است و نمي توانم تشخيص بدهم معلم آن ها رااز كجاي كتاب در آورده است؟!

پاسخ مشاور: اگربه نمونه سئوال هاي معلمتان در امتحانات كتبي يا پرسش هاي كلاسي بيشتر دقت كني حتماً متوجه مي شوي كه معلمتان چگونه سئوال طرح مي كند. آن ها معمولاً از مهمترين  قسمت هاي درس و نكات كليدي كه در كلاس خيلي روي آن ها تأكيد كرده اند سئوال طرح مي كنند.

 

4. خيلي وقت ها پيش مي آيد كه هنگام امتحان دادن بي دقتي مي كنم و بعضي چيزها را جا مي اندازم چه كار بايد كنم ؟

پاسخ مشاور: بايد كمي تمرين تمركز و دقت كني و هنگام امتحان دادن عجله نكني و صبورانه و با دقت سئوالات را بخواني و كامل جواب دهي و در آخر هم حتماً دوره كني.

 

روش‌های پیشگیری از اضطراب امتحان

عوامل محیطی نقش مهمی را در اضطراب امتحان ایفا می‌کند پس اضطراب امتحان به میزان زیادی قابل پیشگیری است.

اگر دانش آموزان امتحان را امری عادی تلقی کنند و موقعیت را آن طور که هست، بپذیرند کمتر دچار اضطراب امتحان می‌شوند.

دانش آموزان هر اندازه اضطراب امتحان را مورد توجه قرار دهند، به همان نسبت دچار دلهره و نگرانی و ترس می‌شوند.

رفتارهای سازنده مثل مشورت و تمرین، مطالعه ی بیشتر، مشورت با دبیران، تمرین پرسشهای امتحانی قبلی یا پرسشهای امتحانی

ایجاد شایستگی برای غلبه بر اضطراب امتحان از طریق حساسیت زدایی منظم. باید در دانش آموزان چنین احساسی ایجاد کنیم که امتحان مشکلی ندارد.

برطرف نمودن محرک‌های نامطلوب که در امتحان مزاحم دانش آموز هستنداز قبیل:

الف) احساس تقصیر و رنجش پنهانی، مثلاً این که در گذشته نتوانسته اند نمره خوبی بیاورند و رضایت والدین، معلمان و دوستان را جلب نمایند.

ب) ترس از ناامنی و محرومیت از توجه و محرومیت خانواده، مثل زمانی که امنیت خود را در خانواده در گروی نمره خوب و دلخواه والدین می‌بینند.

ج) برچسب‌های نادرست و حرف‌های زشت و زننده‌ای که می‌شنوند، مثل نسبت دادن صفاتی چون تنبل و ....

د) ترس از مقررات امتحان، نمره پایین، پیام‌ها و هشدارهای مراقبین و مسئولین، ترس از عوامل غیر مطلوب فیزیکی جلسه امتحان مثل گرما، سرما، میز امتحان و غیره.

ه) از آنجا که اضطراب امتحان با عزت نفس رابطه معکوس دارد و باید عزت نفس دانش آموزان را افزایش داد.

و) باید ارزیابی شناختی و تصویر ذهنی دانش آموزان از خود و توانمندی‌هایشان را از طریق ارائه بازخوردهای درست و واقع گرایانه افزایش داد.

ی) توقعات والدین و معلمان از دانش آموزان باید متناسب با توانایی‌های و استعدادهای آنان باشد.

ن) باید از مقایسه کردن دانش آموزان با یکدیگر اجتناب کرد، در صورت لزوم هر فرد باید با خودش مقایسه شود.

ل) از مدرک گرایی و بیش از اندازه به نمره بها دادن، باید خودداری کرد.

چند توصیه برای مقابله با اضطراب امتحان:

قبل از آزمون:

شب قبل از امتحان راحت بخوابند.

با اعتماد و اطمینان به دانسته های خود برای امتحان آماده شوند.

با معده خالی در جلسه امتحان حاضر نشوند.

برای کاهش استرس، آبمیوه و سبزی تازه توصیه شود.

در آخرین لحظات قبل از آزمون هیچ مطلبی مرور نشود.

هنگام آزمون

راهنماها را به دقت بخوانند.

زمان خود را در جلسه آزمون تقسیم بندی کنند.

اگر پاسخ سوالی را نمی‌دانند، از آن بگذرند و به سراغ پرسش بعدی بروند.

وقتی شروع به نوشتن پاسخ پرسشها در پاسخ برگ می‌کنند هراس نداشته باشند.

در صبح روز امتحان نیز بهتر است به منظور افزایش کارایی مغز ، از مواد سرشار از پروتئین یا سرشار از فیبر مانند تخم مرغ ، نان تست با عسل یا برشتوک استفاده شود.

کارشناسان تغذیه حتی به دانش آموزانی که اضطراب زیادی دارند و نمی توانند صبحانه مفصل بخورند ، توصیه می کنند از موز و مقداری کشمش استفاده کنند.
 

ترجيحا بهتر است مقداري از يك ماده غذايي شيرين مانند عسل يا مربا در وعده صبحانه مصرف شود. همچنين بايد از مصرف غذاهاي سنگين، پرچرب و حجيم شديدا از جمله مصرف خامه در اين وعده غذايي به شدت پرهيز شود

مسوول آموزش مركز مديريت حوادث و فوريت‌هاي پزشكي وزارت بهداشت نسبت به رواج مصرف برخي داروها از سوي دانش‌آموزان در ايام امتحانات به منظور افزايش حافظه و بيدار ماندن هشدار داد و گفت: متاسفانه تمام اين داروها عوارضي مانند خطر اعتياد، اختلالات خلقي و حتي برخي مواقع اختلال خواب و عدم تمركز را به دنبال دارند.
 
بيدار ماندن بيش از حد مي‌تواند اثر عكس در يادگيري داشته باشد

 ممكن است دانش‌آموزان تصور كنند كه با چند ساعت كمتر خوابيدن چند مطلب جديد ياد گرفته‌اند؛ اما بايد بدانند كه با كم‌ خوابي بخش زيادي از حافظه‌شان را براي صبح امتحان از دست داده‌اند؛ چرا كه به خاطر آوردن مجدد اطلاعات پس از يك دوره كم خوابي مقداري سخت خواهد بود. بنابراين بيدار ماندن بيش از حد مي‌تواند اثر برعكس در يادگيري داشته باشد.

 غذاي اصلي مغز گلوكز يا همان قند ساده است؛ بنابراين بايد در جلسه امتحان اين ماده غذايي به ميزان مناسب به مغز برسد.

قبل از آزمون از ماده غذايي شيرين مانند عسل يا مربا در صبحانه مصرف شود

 در صورتي كه آزمون صبح برگزار مي‌شود لازم است صبحانه كامل اما سبك مصرف شود. اين صبحانه مي‌تواند شامل نان، پنير و گردو باشد اما ترجيحا بهتر است مقداري از يك ماده غذايي شيرين مانند عسل يا مربا در وعده صبحانه مصرف شود. همچنين بايد از مصرف غذاهاي سنگين، پرچرب و حجيم شديدا از جمله مصرف خامه در اين وعده غذايي به شدت پرهيز شود؛ چرا كه در اين صورت تمركز جريان خون به سمت معده و سيستم گوارش خواهد بود و خونرساني مناسب به مغز كه نقش اصلي را در فرآيند به خاطر آوردن مطالب دارد را تحت تاثير قرار مي‌دهد.

 در صورتي كه آزمون بيش از يك ساعت و نيم به طول بيانجامد لازم است كه دانش‌آموزان بويژه دانش‌آموزان كوچك‌تر لقمه‌اي كوچك يا ماده‌اي شيرين با حجم نه چندان زياد همراه خود داشته باشد؛ چرا كه دانش‌آموزان كوچك‌تر حجم معده كمتر و در عين حال ذخيره مواد قندي پاييني دارند و قند خونشان بعد از مدتي گرسنگي قند خونشان افت مي‌كند.

شرط اصلي كاهش استرس در دانش‌آموزان، برقراري محيط آرام است. بنابراين توصيه مي‌شود كه در ايام امتحانات از مهماني‌ها و مسافرت‌هاي غيرضروري پرهيز شود.

همچنين لازم است از استرس وارد كردن بيش از حد به دانش‌آموزان خودداري شود؛ چرا كه گاهي احساس مي‌شود والدين استرس بيشتري از دانش‌آموز دارند. بنابراين كنترل استرس در دانش‌آموزان در ايام امتحانات ناشي از يك تعامل دو طرفه ميان دانش‌آموز و الدين است. اين در حالي است كه مقدار كم اضطراب مفيد بوده و باعث مي‌شود فرد خود را براي امتحان آماده كند.

جواپ فعاليت هاي علوم اول فصل هفتم تاآخركتاب

اطلاعات جمع آوری کنید
درباره واحدهایی که در قدیم برای اندازه گیری طول بکار برده می شده است اطلاعاتی جمع آوری کنید و آنها را در دفتر علوم خود یادداشت کنید.

اندازه واحد

نام واحد

5/2 سانتی متر

اینچ

در افراد متفاوت است

وجب

25 سانتی متر

چارک

بطور متوسط 75 سانتی متر است

گام

3048/0 متر

فوت

9143/0 متر

یارد

38/1609 متر

مایل

5919 متر

فرسنگ (فرسخ)

بحث کنید . درباره مفهوم سرعت با دوستان خود گفت و گو کنید. سعی کنید تعریفی برای سرعت ارایه نمایید. در این تعریف از واژه های مسافت و زمان استفاده کنید.
مسافتی که یک متحرک در واحد زمان یعنی در یک ثانیه می پیماید یا به عبارت دیگر مسافت طی شده در واحد زمان را سرعت می گویند. واحد اندازه گیری سرعت، متر بر ثانیه یا کیلومتر بر سرعت است.  

محاسبه کنید
دونده ای در مدت 5/1 دقیقه، مسیر 54 متری مسابقه را می پیماید. سرعت این دونده چقدر است؟

هر دقیقه 60 ثانیه است پس : دونده در هر ثانیه مسافت 6 متر را طی می کند.
1/5 60 = 90 ثانیه
540 9 = 6 متر بر ثانیه  

فکر کنید
می دانید اگر موتور اتومبیل در حال حرکت را در یک جاده ی بدون شیب خاموش کنید، پس از مدتی بدون اینکه ترمز بگیرید اتومبیل می ایستد. به نظر شما در طی این زمان ، حرکت اتومبیل شتابدار است یا بدون شتاب ؟ چه عاملی سرانجام اتومبیل را متوقف می کند؟

حرکت اتومبیل شتابدار کاهنده است . زیرا سرعت آن در حال کاهش است. نیروی اصطکاک باعث توقف اتومبیل می شود

فصل هشتم

اطلاعات جمع آوری کنید
1 – وقتی گفته می شود هوا آلودگی دارد منظورچیست؟

هوای اطراف زمین مخلوطی از چند گاز است هر گونه ماده ی اضافی که به غیر از این

گازها وارد هوا می شود و خواص فیزیکی، شیمیایی، زیستی آن را تغییر دهد. آلودگی هوا نامیده می شود. مانند آلودگی های ناشی از صنعت (مونوکسید کربن – دوده – سرب) آلودگی های ناشی از کشاورزی سم های ضدآفت، گرده های گل)  

آیا ممکن است در هوا مواد جامده هم وجود داشته باشد؟ در کجا مقدار آن کم و در کجا زیاد است؟

بله ، در هوای بالای جنگل ها،‌گرده گیاهان و هاگ قارچ ها بیشتر است.
در مناطق آتشفشانی در خاکستر آتشفشانی، در مراکز صنعتی و شهرهای پرجمعیت در دوره، سرب، جیوه و ... » بیشتر مشاهده می شود.  

تفسیر کنید.
شکل ها دو راه تشکیل ابر کومولوس را نشان میدهند. آن ها را تفسیر کنید.

1 – هوای گرم اطراف زمین در اثر برخورد به دامنه ی کوه بالا می رود، چون در ارتفاعات هوا سرد است بخار آب متراکم شده را بر تشکیل می شود.
2 – دو توده هوای سرد و گرم به یکدیگر برخورد می کنند، چون هوای سرد سنگین است پایین قرارگرفته هوای گرم را به بالا می راند در ارتفاعات دمای هوا کاهش یافته و بخار آب موجود در آن متراکم می شود و تشکیل ابر می دهد.  

در چه صورتی بارش به صورت برف خواهد بود؟

وقتی دمای هوا در ارتفاعات به زیر نقطه انجماد برسد،‌قطرات بسیار ریز آب تشکیل دهنده ی ابر به بلورهای برف تبدیل می شود و بر اثر نیروی گرانش به طرف زمین می آید

فصل نهم

اطلاعات جمع آوری کنید
1 – در کدام کوههای ایران یخچال دائمی وجود دارد؟

علم کوه – سبلان – دماوند  

2 – بزرگترین بخچال های کوهستانی کره زمین در چه نقاطی قراردارند؟

بزرگترین یخچال های کوهستانی کره زمین در فلات پامیر، تبت و ارتفاعات هیمالیا دیده می شود.  

فکر کنید
برای خشک شدن چاه طرف راست، حداقل دو دلیل بیاورید.

1 – نزدیک بودن دو چاه به یکدیگر؛
2 – عمیق بودن طرف چپ، اگر در یک منطقه چاههای نزدیک به یکدیگر با عمق های متفاوت حفر می شود چاهی که عمق بیشتر دارد آب چاههای کم عمق را به طرف خود می کشد.

اطلاعات جمع آوری کنید.
1 – آب چشمه های آب گرم چه تفاوتی با آب چشمه های معمولی دارند؟
دمای آب این چشمه ها گرمتر از دمای آب چشمه های معمولی است. آب اغلب این چشمه ها دارای مواد معدنی مختلف می باشد ک این مواد دارای خواص بهداشتی و درمانی است و در معالجه ی امراض پوستی و بعضی بیماریها مؤثر است که به این آب ها، آب های درمانی گفته می شود.

فکر کنید :
در آب دریاها و دریاچه ها مقداری ... گازهای مختلف بصورت محلول وجود دارد که اکسیژن و کربن دی اکسید از بقیه مهم ترند. دلیل چیست؟
اکسیژن برای تنفس موجود است دریایی و کربن دی اکسید برای عمل غذاسازی گیاهان دریایی بسیار مهم است. این گاز اعمال شیمیایی زیادی انجام می دهند و نقش مهمی در رسوب گذاری دریاها و دریاچه ها و تغییر شکل بعدی آنها به عهده دارند.

فکر کنید :‌
1 – گروهی از دانش آموزان درباره عوامل مؤثر بر شوری آب دریاچه ها اطلاعاتی جمع آوری کنند؟
– تبخیر آب دریاها
– رودها،‌یخچال ها و آب های زیرزمینی که مقدار فراوانی از املاح مختلف را به صورت محلول وارد آب دریا می کنند.
– آتش فشان های فعال در خشکی ها و زیر دریاها
– حل شدن مواد قابل حل موجود در بستر و ساحل دریا.


بحث کنید :‌
1 – چگونه می توان بدون تعطیل کردن فعالیتهای صنعتی، دریاها را نیز از آلودگی ها حفظ کرد؟

1. استفاده از فیلترهای جدا کننده برای جداکردن مواد آلوده کننده در فاضلاب های شهری، صنعتی و کشاورزی
2. تصفیه آب های خروجی از مراکز صنعتی
3 – جلوگیری از ورود فاضلاب های شهری و صنعتی به داخل آب دریاها
4 – انتقال مواد آلوده کننده ی اب دریا به نقاط دورتر
5 – پاکسازی رودهای آلوده از مواد مضر دریاها.


2 – آیا افزایش جمعیت انسان بر محیط دریا هم اثری داشته است یا نه ؟
بله ، هر چه جمعیت انسان ها افزایش یابد نیاز به ماده و انرژی بیشتر شده و در نتیجه کارخانجات و فاضلاب های شهری و صنعتی و کشاورزی و ... افزایش می یابد.  

فصل دهم

فکر کنید :
1 – محل زندگی جانوران بسیار مختلف است. بطوری که از روی انواع زیستگاه، جانوران را به دو گروه بزرگ آب زی و خشکی زی تقسیم می کنند.
زیستگاه چه جانورانی دقیقاً در دو گروه آب زی یا خشکی زی جا نمی گیرد؟

بعضی از جانوران بطور کامل نمی توانند تمام مراحل رشد خود را در یک زیستگاه طی کنند. بخشی از آن را در آب و بخش دیگر را در خشکی به سر می برند. این جانوران معمولاً در محیط هایی زندگی می کنند که زیاد از آب دور نیست . مانند قورباغه ،‌وزغ همچنین جانورانی که غذای خود را از محیط آب تأمین می کنند اما در خشکی لانه می سازند و استراحت می کنند نیز در این گروه جای می گیرند. این قبیل جانوران از محیطهای کوچک آب (رودخانه، برکه ، دریاچه) و سواحل دریا استفاده می کنند، مانند مرغ ماهی خوار  

2 – اگر با جانور جدیدی روبرو شدید که قبلاً آن را ندیده اید، با توجه به کدام خصوصیت ها نوع زیستگاه آن را تعیین می کنید؟

باید به نوع سازگاری های بدنی مانند شکل اندام های حرکتی، نوع پوشش بدن برای زیستن در محیط های سرد و گرم، وضع دندان از لحاظ نوع غذایی که می خورد (گوشت خوار یا علف خوار) و حتی چالاکی و وضعیت است دست و پا برای شکار کردن توجه کرد.  

فکرکنید
1 – با اینکه ملخ و کک حشره اند. خرگوش و کانگورو پستاندارند و قورباغه یک دوزیست

است،‌اما روش حرکت کردن آن ها به یکدیگر شباهت دارد. دلیل این شباهت چیست؟

محل اتصال اندام های حرکتی به اسکلت در آن ها تقریباً یکسان است.  

2- به نظر شما آیا اتصال اندام های حرکتی به اسکلت ، در سرعت حرکت جانور مهره دار تأثیر دارد؟ دلیل بیاورید یک پستاندار و یک خزنده را مقایسه کنید)

اندازه و محل اتصال پا به تن در سرعت حرکت جانوران اثر دارد. با توجه به محل اتصال اندام ها و طول آن ها، انواع مختلف مهره داران را شاهدیم. در خزندگان دست و پا اندکی به زیر بدن متمایل شده و در پستانداران کاملاً در زیر بدن قرار گرفته است. به همین دلیل در مقایسه با پستانداران سرعت حرکت بیشتری دارند زیرا پاهای آن ها مانند ستون،‌وزن بدن را به خوبی تحمل می کنند.  

فکر کنید :
به جز دندان ها، کدام اندام ها در جانوران گوشتخوار و علفخوار فرق دارد؟

طول دستگاه گوارش علف خواران زیاد و معده ی آن ها بزرگ است ولی دستگاه گوارش گوشتخواران طول زیادی ندارند. زیرا گوشت در مقایسه با علف غذای زود هضم است. اندام های حرکتی در پستانداران گوشت خوار،‌عضلانی تر و قوی ترند و در پنجه های آن ها چنگال وجود دارد. جثه نیز لاغر تر و کوچکتر است، جانوران صیاد اصولا باید چالاک و سریع باشند تا بتوانند طعمه ی خود را بگیرند.  

فکر کنید
در بدن پرنده ها علاوه بر شش ها، تعدادی کیسه ی هوا هم وجود دارد که به جذب اکسیژن

کمک می کنند. پرنده ها دستگاه تنفس کارآمدی دارند که امکان تبادل گازهای تنفسی را به بهترین حالت فراهم می کند. چرا باید دستگاه پرندگان کارآیی زیادی داشته باشد و خیلی خوب عمل کند ؟

پرنده ها به علت دمای زیاد و فعالیت شدید بدن،‌در مقایسه با سایر مهره داران به غذا و هوای بیشتری نیاز دارند. بنابراین چند کیسه ی هوایی با دیواره های نازک هم به شش ها کمک می کند تا اکسیژن لازم از هوا گرفته شود.

  فصل 11
طراحی کنید
اسفنج برای رشد و تولید مثل نیاز به تغذیه و تنفس دارد، اما دستگاه خاصی برای انجام این عمل ندارد. به نظر شما اسفنج چگونه تغذیه و تنفس می کند؟ آیا به خون احتیاج دارد؟

1 - سطح بدن اسفنج پر از سوراخ است. در درون بدن این موجود زنده سلول هایی وجود دارد که با ضربه زدن با هم باعث جریان یافتن آب می شود. آب های اکسیژن و ذرات ریز غذا است. این سلول ها غذا را جذب می کنند و به حفره های وسط بدن انتقال می دهند. از طریق این سلول ها، مواد غذایی به نقاطی از بدن که نیاز به غذا دارد منتقل می شود مواد زاید نیز از سوراخ های بزرگ وسط بدن به بیرون رانده می شوند.
2 – اسفنج ها به خون احتیاج ندارند. زندگی اسفنج ها به جریان آب بستگی دارد. زیرا آب باعث انتقال غذا و اکسیژن به اسفنج می شود و مواد زاید آن ها را با خود حمل می کند.  

فکر کنید
مفهوم بدن کیسه مانند چیست؟بدن این موجودات مانند چیست؟

بدن این موجودات مانند کیسه است و این کیسه با مجرایی به خارج باز می شود که هم به منزله ی دهان و هم مخرج است.  

بازوهای کیسه تنان که اطراف دهانه ی کیسه قرار گرفته اند چه نقشی دارند؟

باعث جریان یافتن آب و هدایت غذا به سوی دهان می شود.

مشاهده کنید:
تصاویر مشاهده کنید
پوشش سخت بیرونی بدن جانورانی از مواد معدنی خاصی درست شده که به آن استحکام می بخشید. یک صدف خالی حلزون را در سرکه ی غلیظ بیندازید. پس از چند ساعت آن را ببیند. چه اتفاقی افتاده است؟ حباب های گاز نشانه ی چیست؟
یک صدف خالی حلزون در سرکه ی غلیظ نرم می شود / حباب های گاز نشانه ی کربن دی اکسید است.

فکر کنید
مگس که در اطراف ما زیاد دیده می شود یکی از عوامل مهم انتقال آلودگی است. با توجه به تصاویر علت آن را بیان کنید.

مگس به کمک خرطوم شیرابه را می مکد و در روی مواد می نشیند و شیرابه را منتقل می کند. اطلاعات جمع آوری کنید
ماهی های خاویار دریای خزر، مرغوب ترین خاوریار جهان را تولید می کند،‌درباره خاویار طرز تهیه ی آن اطلاعاتی را تهیه کنید.
خاویار تخم های چند گونه از ماهی های ازون برون است که از چندین نقطه در آب دریاها و آب های شیرین جهان یافت می شوند. اما درشت ترین و مرغوب ترین آنها در آب های سواحل شمالی کشور ما در دریای مازندران زندگی می کنند.
برای بدست آوردن خاویار ابتدا ماهیهای صید شده را با آب تمیز می شویند و شکم آنها را

باز می کنند و تخم ها (خاویار) را در تشک هایی جمع آوری می کنند.سپس آن ها را در یک توری می ریزند تا کاملاً از یکدیگر جدا شوند. به این تخم ها نمک می زنند و بعد از مدتی آب نمک را از خاویار جمع می کنند و با فشار بر روی آن ها ترک ایجاد می کنند. خاویار بدست آمده را در قوطی کنسرو بستنه بندی می کنند.

آزمایش کنید
تعدادی از پرهای پرواز و پرهای پوشش بدن چند پرنده را جمع آوری کنید. به ساختمان پرها دقت کنید. اجزای یک پر چگونه و از کدام طرف از هم باز می شوند؟
پرها با توجه به شکل و نوع آنها با هم متفاوتند.

1 – اگر پرهای مختلف را رها کنید،‌کدام زودتر به زمین می رسند، آیا در مورد پرندگان مختلف تفاوتی وجود دارد؟
پرهای پرواز

2 – اگر پرها را در آب فرو برید، کدام آسان تر و کدام سخت تر خیس می شوند؟ پری را به نفت آغشته کنید. اگر آن را در آب فرو برید، سرعت خیس شد این پر با پر خشک مشابه خود متفاوت است؟
پرهای پرواز سخت تر خیس می شوند. پری که به نفت آغشته است دیر خیس می شود.
مقایسه کنید

این سه نوع پا، مربوط به سه نوع پستاندار کف رو، پنجه رو، و ناخن رو است. شباهت و تفاوت آنها در چیست؟ برای هر یک از این نوع روش های حرکت چه جانورانی را می شناسید؟پای پستانداران معمولاً به پنج انگشت ختم می شود و این کیفیت در انسان و سایر پستانداران عمومیت دارد. این سه نوع پا از لحاظ استخوان بندی به هم شبیهند اما متناسب با نوع حرکت، تغییراتی در آنها پدید آمده و بعضی از استخوان ها بیشتر رشد کرده اند.
الف) کف رو (پای انسان) :
کف پا و انگشتان روی زمین تکیه دارد.
ب) پنجه رو : (پای گربه):
کف از زمین کمی و فاصله دارد و فقط 4 انگشت روی زمین تکیه دارند. این حالت برای دویدن سریع مناسب است.
ج) ناخن رو: (پای اسب):
فقط با یک انگشت که روی زمین تکیه دارد راه می روند یا می دوند و کف پا کاملاً بالا است.

انتخاب کنید .
به نظر شما کدام نتیجه گیریهای زیر درست اند :
1 – جانوران نمی توانند غذای خود را بسازند. همه ی آنها غذا را از محیط اطراف می گیرند.
صحیح .همه جانوران بطور مستقیم یاغیرمستقیم از گیاهان تغذیه می کنند.
2 – جانوران ، غذای خود را گوارش می دهند.
صحیح . زیرا پروتئین ها ، چربی ها و مواد قندی در بدن آن ها به ذرات ریزتری تبدیل می شود.
3 – بعضی از جانوران در دریا و بعضی در خشکی زندگی می کنند.
غلط زیرا دوزیستان در هر دو محیط زندگی می کنند.
4- بسیاری از جانوران حرکت می کنند. حرکت آن ها برای یافتن جای مناسب تر زندگی،‌ یا پیدا کردن جفت است.
غلط . زیرا بعضی از جانوران مثل اسفنج ها،‌اصطلاحاً قادر به حرکت نیستند. در بیشتر موارد نیز حرکت برای بدست آوردن غذا و فرار از خطر است.
5 – بدن همه ی جانوران از تعدادی زیادی سلول درست شده است . هر گروه از سلول های کارهای ویژه ای از قبیل گوارش غذا، حرکت ، تنفس یا دفع مواد را انجام می دهند. صحیح . زیرا در این صورت کارها همیشگی و بهتر و سریعتر انجام می گیرد.  

فصل 12

 فکر کنید
آوندها آب و نمک هایی را که ریشه از خاک جذب می کند، به برگها می رسانند تا کار غذاسازی انجام شود. اما خزه ها آوند ندارند. در این صورت نیاز آن ها به آب و نمک ها چگونه تأمین می شود؟

خزه ها آب و نمک ها را بوسیله اندام های ریشه مانند (ریزوئید) از خاک جذب می کنند. انتقال آب درون ساقه به صورت سلول به سلول است و برگ ها می توانند مستقیماً آب اتمسفر را جذب کنند.  

نداشتن آوند، چه فرق مهمی را بین این گیاهان و گیاهان آوند دار بوجود می آورد؟

گیاهان آوندی دارای ساقه می باشند ولی خزه ها ساقه ندارند. به این علت طول آن ها از چند میلی متر تجاوز نمی کند.  

مشاهده کنید
از یک درخت کاج چند شاخه ی کوچک جدا کنید و برگ های آن را با دقت ببینید. شکل برگها چه تفاوتی با شکل برگهای درختان معمولی دارد برگ های کاج سوزنی شکل اند یعنی دراز و باریک اند.
وضع قرار گرفتن برگ ها در روی شاخه چگونه است؟

دو به دو روی هم واقع شده اند و هر 2 تا 5 برگ درون یک غلاف به ساقه چسبیده اند.

آیا در این برگ ها، رگ برگ وجود دارد؟
بله، در هر برگ فقط یک رگبرگ وجود دارد.
دانستید درختان کاج «همیشه سبز» هستند، زیرا برگ های آن مثل درختان دیگر در پائیز زرد نمی شود و نمی ریزد. به نظر شما آیا می توان گفت برگ های کاج «همیشگی اند»؟ خیر، برگ های درختان کاج مانند درختان دیگر در پائیز زرد نمی شود و نمی ریزد بلکه ریزش برگ ها به تدریج در طول 2 تا 3 سال صورت می گیرد. معمولاً همیشه تعدادی برگ خشکیده بر روی درخت یا زیر آن وجود دارد بنابراین برگ های درختان کاج همیشگی نیستند.  

فکر کنید :
وقتی دانه ای را می کاریم. اولین قسمتی که از آن خارج می شود، ریشه است . چرا؟

زیرا گیاه را در خاک محکم نگه می دارد. و آب و مواد لازم برای غذاسازی را از زمین جذب می کند.

مقایسه کنید :

با ریشه های راست و افشان در دبستان آشنا شده اید.
آیا وظیفه ی همه این ریشه ها مشابه است؟
بله، وظیفه اصلی ریشه همه گیاهان جذب آب و مواد لازم از خاک و محکم نگه داشتن گیاه در خاک است.


آیا به جز جذب مواد و محکم نگهداشتن گیاه در خاک، کار دیگری برای بعضی از ریشه ها می توانند پیدا کنید؟
بله ریشه ی بعضی از گیاهان مانند هویج،‌چغندر ، ترب و تربچه محل ذخیره مواد غذایی است.

فکر کنید

یک قطعه ی ساقه ی بریده شاده درخت تهیه کنید (کاج باشد بهتر است) در این ساقه تعدادی حلقه وجود دارد. هر حلقه تیره و روشن،‌مربوط به یک سال رشد درخت بوده است. با ذره بین به دقت حلقه ها را مشاهده کنید. آیا می توانید آن ها را شمرده و سن درخت را پیدا کنید؟ضخامت حلقه ها مساوی نیست. هر چه فعالیت گیاه در اثر مساعد بودن شرایط آب و هوایی در طول یک سال بیشتر باشد، قطر حلقه های مربوط به آن سال ها هم بیشتر خواهد بود. در ضمن جهت تابش نور هم می تواند در رشد درخت از یک طرف و زیاد شدن قطر حلقه در آن سمت مؤثر باشد.

حلقه های تیره و روشن بیانگر تعداد تراکم آوندهاست. در کدامیک تعداد آوندها بیشتر است؟
آوندهای روشن

به نظر شما در هر سال ابتدا حلقه های تیره بوجود آمده اند یا روشن ؟ چرا؟
حلقه های روشن . زیرا حلقه های روشن در بهار و حلقه های تیره در زمستان و پائیز بوجود آمده اند.
آخرین حلقه ای که بعد از آن، درخت قطع شده بیرونی ترین لایه است یا داخلی ترین لایه؟ چرا؟
آخرین حلقه جدیدترین لایه است.زیرا لایه های جدید در بیرون لایه های قدیمی تولید می شوند.

فکر کنید :
1 – اگر بخواهید تعیین کنید که کدام نوع برگ ها عمل غذاسازی را بیشتر و بهتر انجام می دهند، به چه چیزهایی در آن برگها توجه می کنید؟
1. سلول های سبزینه دار برگ دارای سبزینه ی فراوان باشند ( هرچه برگ سبزتر باشد مقدار سبزینه بیشتر است) 2. سطح برگ دارای وسعت زیادی باشد 3. ضخامت برگ کم باشد 4. تعداد گلبرگ های موجود در برگ زیاد باشند.

2 – به نظر شما، غذایی که در برگ ها ساخته شده است چه می شود؟
بوسیله آوندها به تمام قسمت های مختلف گیاه بخصوص جاهای فعال برده می شود،‌مانند نوک ریشه و ساقه (جهت رشد طولی)، برگ ها (جهت غذاسازی) جوانه و گل (جهت تولید مثلی) و میوه (جهت ذخیره ی مواد غذایی).  

فصل سیزده

فکر کنید :
1 – گاهی در اماکن پرجمعیت به بیماری میکروبی مبتلا می شویم. به نظر شما علت چیست؟

مردم در این اماکن به هم نزدیک می شوند و احتمال انتشار میکروب های بیماری زا بوسیله هوا یا تماس مستقیم زیاد می شود. هر چه جمعیت بشتر باشد احتمال بودن افراد بیمار ناقل در میان آنها بیشتر است.  

2 – فرض کنید در معرض ابتلا به یک بیماری میکروبی بوده اید ولی به آن مبتلا نشده اید، چه دلیلی برای بیمارشدن خود می توانید بیاورید؟

. ممکن است عده کمی میکروب وارد بدنمان شده باشد. 2. دفاع خارجی (مانند پوست) جلوی آنها را گرفته باشد. 3. میکروب ها به محل مناسب خود در بدن نرسیده باشند. 4. گلبول های سفید آن ها را از بین برده باشند. 5. قبلاً به این بیماری مبتلا شده بودیم و یا واکسن آن را تزریق کرده بودیم . در نتیجه نسبت به آن مقاومت کرده ایم.  

فکر کنید

1 – منظور از بیماری مسری چیست؟ آیا همه ی میکروب های مسری ناشی از میکروب های بیماریزا هستند؟

بیماری که از محیط زندگی یا افراد بیمار به افراد تندرست سرایت می کند. خیر، زیرا بعضی از بیماریهای مسری ناشی از کرم هاست . مثل کرم کدو و کرم قلابدار  

چرا مأموران بهداشت افراد خارجی را فقط به خاطر برخی از بیماری های میکروبی در قرنطینه نگه می دارند. نه به خاطر همه ی انواع بیماریهای میکروبی ؟

زیرا فقط برخی از بیماریهای میکروبی مسری هستند. بعضی از بیماریهای میکروبی زودتر از دیگر بیماریها سرایت می کنند. همچنین بعضی از بیماریها خطرناک تر از دیگر بیماریها هستند

منابع انتقال میکروب های بیماریزا به انسان کدامند؟

1. از راه بینی (تنفس هوای آلوده) 2. از راه دهان (از طریق آب آلوده و به دهان بردن چیزهای آلوده 3. از راه سوراخ شدن پوست از طریق گزیدن حشرات ، گاز گرفتن حیوانات، زخم ها و بریدگی ها.  

اطلاعات جمع آوری کنید
هنوز هم در بعضی از روستاها نان را در خانه می پزند. آیا روش کار ، با آن چه در نانوایی ها انجام می گیرد ، فرقی دارد؟

روشن کار تقریباً یکسان است. در نانوایی ها از دستگاه های مختلف برای آسانتر شدن و

سریعتر شدن کارها استفاده می شود.  

فکر کنید :
به نظر شما کدام گروه باکتریها می توانند برای کارهای کشاوری مفید باشند؟ دلیل بیاورید.

کودرست ها به منظور استفاده از ماده و انرژی موجود در مواد غذایی (زنده یا مرده) به تجزیه ی آنها می پردازد. مواد حاصل از تجزیه ی باکتریها برای رشد گیاهان مفید است

کدام گروه از آن ها بیماریزا هستند؟ کدام گروه ممکن است بیماریزا باشند؟

انگل ها معمولاً بیماریزا هستند. زیرا انگل های بیماریزا در بدن دیگر جانداران به سر می برند و از آن ها غذا بدست می آورند.  

فکر کنید
علت پیدا شدن پوسیدگی دندان انواعی از باکتریها هستند
چرا دندان های آسیا (عقبی) بیشتر از دندان های جلو پوسیده می شوند؟

به علت شکل دندان های آسیا غذای بیشتری در بین آنها گیر می کند و رعایت بهداشت نیز در دندان عقبی سخت تر است.

به جز مسواک زدن، چه راههایی برای جلوگیری از پوسیدگی دندان ها وجود دارد؟
استفاده از دهان شویه و نخ دندان

اطلاعات جمع آوری کنید:
به جز بسته بندی چه راههایی برای محافظت غذاها در برابر میکروب وجود دارد؟ کنسرو کردن ، خشک کردن، منجمد کردن ، نمک سود کردن، مربا کردن ، استریل کردن، پاستوریزه و هموژنیزه کردن

کدام راهها قدیمی تر و کدام راهها جدیدتر است؟
خشک کردن، فلفل زدن و نمک زدن قدیمی ترین راههای محافظت غذاهاست.

در منزل از چه روش هایی برای نگه داری غذا استفاده می شود؟
خشک کردن – نمک سود کردن – منجمد کردن – مربا کردن  

            نمونه سوال امتحاني   سوم راهنمايي                          

1- خرداد 1386- صفحه اول : http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6565

2- خرداد 1386 - صفحه دوم: http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6566

3- خرداد 1387 - صفحه اول:  http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6567

4-خرداد 1387- صفحه دوم:  http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6568

5-شهریور 1386 - صفحه اول:  http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6569

6- شهریور 1386- صفحه دوم: http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6570

7- شهریور 1387 - صفحه اول: http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6571

8- شهریور 1387 - صفحه دوم: http://www.atcce.com/showfile.asp?AID=2105&FID=6572

 نكات اخلاقي موادشيميايي

زغال و الماس

زغال و الماس هردو از جنس كربن هستند.بستگی داره كه زغال باشند یا الماس.

نكته : وقتی كه می شه الماس بود پس چرا زغال باشیم . !


هنرمند ترین عنصر

هنرمند ترین عنصر فلوئور هست كه حتّی آرگون تنبل رو هم فعال می كنه

اتمها هرچه بزرگتر میشن راحت تر ازدارایی هاشون (یعنی الكترونها ) می گذرند برعكس بعضی از ما آدما كه هرچی بالاتر میریم وابستگی هامون بیشتر می شه و كمتر می بخشیم .

نكته : سعی كنیم حداقل از اتمها كمتر نباشیم. !

سر سختی آب

آب در عین نرمی و لطافت سخت ترین ماده نیز هست . ! چون اگر دستش به بلورهای نمك برسه شبكه سخت بلوری نمك را چنان از هم می پاشه كه از عهده هیچ چكشی بر نمی آید . !

نكته : سعی كنیم با دیگران با نرمی برخورد كنیم و لطافت طبع داشته باشیم

در عین حال برای رسیدن به اهدافمان سخت كوش باشیم .

 رفیق ناباب !

مواد سوختنی به اکسیژن می گن رفیق ناباب . می دونی چرا ؟ !

چون همنشینی با اون باعث خاكستر شدن و به هوا رفتنشون می شه.



فصل 12علوم اول راهنمايي

پیكر گیاهان از سلول ساخته شده است. اما فرق زیادی بین گیاهان مختلف وجود دارد.

گوناگونی گیاهان
در قرن چهارم پیش از میلاد ارسطو، فیلسوف یونانی گیاهان را در سه گروه قرار داد.
1) علف
2) درختچه
3) درخت

همچنین دانشمند سوئدی در حدود 2 قرن پیش گیاهان را بر اساس گل، شكل و دانه طبقه بندی كرد.
امروزه طبقه بندی او كامل تر شده . اساس و طبقه بندی امروزی است. بر این اساس گیاهان طبق نمودار زیر طبقه بندی شده اند.


خزه ها
تا كنون 24 هزار گونه از انواع گونه های خزه ها شناخته شده است. این گیاهان فقط در محیط های مرطوب و نسبتاً مرطوب بر روی قاره ها سازش دارند. به دلیل نداشتن بافت های آوندی نمی توانند رشد طولی داشته باشند.
زیرا این نوع گیاهان فقط از طریق انتشار آب، مواد غذایی را بین سلول ها توزیع می كنند.


خزه ها ریشه ، ساقه ، برگ و گل ندارند. در ساختمان بدن خزه ها رشته های باریكی وجود دارد كه به جای ریشه عمل می كند. اجزای كوچك سبز و برگ مانند هم دارند و به دور بخش ساقه مانند قرار گرفته اند.
خزه ها با رویش هاگ زیاد می شوند. هاگ در درون هاگدان كه در انتهای تار باریك نوك گیاه به وجود می آید تشكیل می شود.
سرخس ها:
سرخس ها گیاهانی هستند كه دارای ریشه ، ساقه و برگ اند. به دلیل داشتن آوند رشد طولی آنها نسبت به خزه ها زیادتر است. گونه های سرخس ها را می توان در جنگل های پر باران مناطق استوایی یافت ارتفاع گونه هایی از آنها به 15 تا 20 متر می رسد. سرخس های كوچك تر در مناطق متعدد دیده می شوند.


در ماه هایی از سال در پشت برگ سرخس ها لكه هایی به وجود می آید كه كم كم به صورت برآمدگی قهوه ای رنگ تبدیل می شود. به هر برآمدگی ها گینه می گویند در درون هر گینه مجموعه ای از هاگدان وجود دارد در داخل هاگدان دانه های هاگ به وجود می آید و هر دانه هاگ در شرایط مناسب رویش می كند و سرخس جدید را به وجود می آورد.
ساقه سرخس ها بیشتر از نوع ریزوم و زیرزمینی است.
برگ هایی كه از ریزوم می رویند بزرگ و قائم اند . در این مناطق برگها همه ساله رویش مجدد دارند.


بازدانه گان
قدیمی ترین درختان امروزی روی زمین را بازدانگان تشكیل می دهند. این گیاهان گل نمی دهند اما بخشی كه دانه تولید می كند مخروط نام دارد.


 مخروط ها اجتماعی از برگهای تغییر شكل یافته اند كه پولك نام دارند در بازدانگان دو نوع مخروط تشكیل می شود.
1) مخروط نر


2) مخروط ماده

 



در بسیاری از بازدانگان مخروط های نر و ماده بر روی یك گیاه تشكیل می شوند.
در زیر پولك مخروط نر دانه های گرده به وجود می آید. و دانه ها هم بر روی سطح بالایی پولك مخروط های ماده به وجود می آید.


درختان كاج از جمله مهمترین بازدانگان هستند و از آن در تهیه بسیاری از مواد مورد نیاز استفاده می شود.
از چوب آن برای تیرهای چوبی ، پایه های تیر برق و تلفن و از تنه درخت كاج در نجاری


از شیره چوب كاج برای تهیه فیلم عكاسی، الكل، رنگ، صابون

 


نهان دانه گان 
تمامی گیاهانی كه گل می دهند در گروه نهان دانه گان قرار دارند.
این گیاهان سازگاری زیادی بر روی زمین دارند و فراوان ترین و گوناگون ترین گیاهان روی زمین هستند. گیاهان گل دار به دو گروه كوچك تر تك لپه و دو لپه تقسیم می شوند.

 


ویژگی گیاهان تك لپه : 
1) ریشه افشان دارند

 

 

 

2) برگ دراز و باریك و رگ برگ موازی دارند.

 

 

 


3) برگ ها توسط غلاف به ساقه اتصال دارد.

 

 

 


4) دانه یك قسمتی است.

 

 

 


5) اجزی گل مضربی از 3 است.

 

 

 


6) آوندهای چوبی و آبكش در برش ساقه نظم خاصی ندارند.


 

 


ویژگی های گیاهان دو لپه:
1) ریشه راست دارند.


2) برگها اغلب پهن و رگ برگ ها منشعب است.

 


3) هر برگ توسط دم برگ به ساقه اتصال دارد.

 


4) دانه دو قسمتی است.


5) اجزای گل مضربی از 2 یا 5 است.


6) آوندهای چوبی و آبكش در برش عرضی ساقه روی دایره محیطیه قرار دارند.


اندام های گیاهان دانه دار


ریشه :

 

ریشه گیاه وظایف زیر را بر عهده دارد.
1) نگه داشتن گیاه در خاك

 

2) جذب آب و مواد لازم برای غذا سازی گیاه در برگ 
3) بعضی از ریشه ها مواد غذایی ذخیره می كنند مانند هویج


در نزدیكی نوك ریشه های جوان تارهای بسیار كوچك و ظریفی وجود دارد كه تار كشنده نام دارد. ریشه گیاه به كمك تارهای كشنده آب و مواد معدنی را جذب می كند.


ساقه:


ساقه وظایف زیر را بر عهده دارد.

1) شاخه ها و برگ ها را روی خود نگه می دارد.
2) آب و نمك های جذب شده از ریشه را به برگ ها می رساند.
3) بعضی از ساقه ها هم مواد غذایی یا آب را ذخیره می كنند مانند نیشكر یا كاكتوس

 


آوند:

به لوله ها یا كانال هایی كه در  گیاهان آب و مواد غذایی را انتقال می دهد آوند می گویند.

 

 

 


رشد طولی :

رشد طولی گیاه بر عهده جوانه های انتهایی و جانبی گیاه است.
از رشد جوانه ها برگ و گل و شاخه های جدید به وجود می آید.

رشد عرضی (قطری)

گیاهان چوبی علاوه بر رشد طولی رشد قطری دارند.
در این گیاهان سال به سال به علت زیاد شدن آوند ها قطر شاخه زیادتر می شود.
به طوری كه با برش ساقه گیاه حلقه های متحدالمركزی دیده می شود كه به آنها حلقه های رشد سالانه می گویند. هر حلقه تیره و روشن مربوط به رشد یك سال گیاه است. با برش حلقه های عرضی و مشاهده ی رشد سالانه گیاه می توان به شرایط گذشته زندگی گیاه پی برد (نوع آب و هوا)


برگ: 
برگ كارخانه غذا سازی گیاه است.
برگ گیاهان بیشترین مقدار سبزینه یا كلروفیل را دارا هستند.
برگ گیاهان با عمل فتوسنتز غذاسازی می كند.


اگر به مقطع عرضی یك برگ توجه كنید از بالا به پایین بخش های زیر را می توانید مشاهده كنید.
1) روپوست بالایی
2) سلول های سبزینه دار شامل سلولهای نرده ای دراز و باریك و سلول های حفره ای 
3) رگ برگ ها (آوندهای چوبی و آبكشی)
4) روزنه (سوراخ هایی برای تبادل گاز ها)


عمل غذاسازی (فتوسنتز) هنگامی كه نور خورشید به برگ گیاهان می تابد گیاه با جذب انرژی نورانی خورشید و انجام واكنش های پیچیده شیمیایی در برگ مواد غذایی می سازند و اكسیژن آزاد می كند.


در برگ گیاه سبزینه دار دانه های سبز رنگی به نام كلروپلاست وجود دارد. در درون كلروپلاست ملكول شیمیایی كلروفیل وظیفه آن غذاسازی است.


چگونگی عمل فتوسنتز در غشاء تیلاكوئید مولكول های كلروفیل





گردش مواد



یكی از علائم زنده بودن انسان، تپش قلب است كه از دوران جنینی فعالیت خود را آغاز می كند و تالحظه مرگ به آن ادامه می دهد.
قلب بخشی از دستگاه گردش خون است كه با انقباض وفعالیت خود و همكاری با سایر بخش ها خون را در همه رگ های بدن جاری می كند.

قلبقلب عضوی ماهیچه ای و میان تهی، تقریباً به شكل مخروط است كه درون قفسه سینه بین دو شش (اندكی به سمت چپ) قرار دارد. اندازه ی قلب در افراد مختلف كمی با هم فرق دارد.
قسمت اصلی دیواره قلب را لایه ی ماهیچه ای آن تشكیل می دهد. این ماهیچه غیر ارادی است. داخل قلب هم از لایه داخلی نازكی از بافت پوششی تشكیل شده است. 
قلب از دو تلمبه ماهیچه ای مجاور هم تشكیل شده است كه هر یك دارای یك ورودی و یك خروجی است تلمبه سمت راست خون دارای كربن دی اكسید را از بدن به شش ها می برد تا در آنجا اكسیژن بدست آورند و تلمبه سمت چپ خون اكسیژن دار حاصل از شش ها را به عموم بدن می رساند.

با توجه به شكل

همه خون های كربن دی اكسید دار بدن از طریق بزرگ سیاهرگ پائینی و بالایی وارد دهلیز راست قلب می شوند سپس این خون ها از طریق دریچه ی بین دهلیز و بطن راست (دریچه ی سه لختی) به درون بطن راست می ریزند، عمل انقباض بطن، خون بطن راست با فشار از دریچه ی سرخرگ ششی عبور كرده وارد ششها می شوند. در شش ها تبادلات گازی صورت می گیرد و خون اكسیژن دار حاصل از طریق سیاهرگ های ششی وارد دهلیز چپ می شوند.
با انقباض دهلیزی همه ی خون های درون دهلیز چپ از دریچه بین دهلیز و بطن(میترال) عبور كرده و وارد بطن چپ می شوند با انقباض بطن ها خون بطن چپ با فشار وارد سرخرگ آئورت می شود، و به همه نقاط بدن می رسد.


قلب انسان در هر ضربه 70 سانتی متر مكعب خون را وارد سرخرگ ها می كند چون در هر دقیقه تقریباً 70 بار می زند. حدود 5 لیتر خون را به گردش می آورد این مقدار را برون ده قلب می گویند. تنظیم ضربان قلب به وسیله اعصاب صورت می گیرد و مغز با توجه به نیاز بدن آهنگ ضربان را تند یا كند می كند.

انتقال مواددر دستگاه گردش خون سه نوع رگ وجود دارد.

 



دیواره ی سرخرگ دارای بافت پیوندی ارتجاعی ویژه ای است كه در مقابل فشار زیاد خون باز شده و موجب گشاد شدن موقتی و موضعی سرخرگ می شود. این عمل هنگام ورود خون از بطن چپ به سرخرگ آئورت اهمیت دارد.


هنگامی كه به این دیواره بر اثر خاصیت ارتجاعی خود به حالت اولیه برگشت می كند فشاری پدید می آورد كه موجب حركت خون در طول رگ می شود عمل تنگ و گشاد شدن جدار سرخرگ مانند موجی در طول سرخرگ حركت می كند كه نبض را به وجود می آورد.
نبض را می توان در محلی كه سرخرگ از روی استخوان عبور می كند لمس كرد.

 

حدود 90 درصد مایعی كه از مویرگ خارج می شود دوباره باز می گردد اما 10 درصد باقی مانده. از طریق لنف به سیاهرگ باز می گردد.

لنفهمه ی موادی كه از خون وارد آب میان بافتی می شود به خون باز نمی گردد بنابراین خون سیاهرگ ها غلیظ تر از سرخرگ هاست. مایع باقی مانده در بین بافت ها به وسیله ی رگ های لنفی دوباره به جریان خون باز می گردد كه لنف نام دارد.



گردش خونهمه مهره داران بجز ماهی ها گردش خون مضاعف دارند.

بنابراین انسان دو نوع گردش خون دارد.1- گردش خون عمومی : در گردش خون عمومی یا بزرگ، خون از بطن چپ خارج شده و پس از تبادل مواد با بافت ها به دهلیز راست می ریزد.

2- گردش خون ششی: در این گردش خون از بطن راست خارج و به ششها وارد می شود و پس از تبادل گازهای تنفسی به دهلیز چپ می ریزد.

 

فشار خونجریان خون در اندام ها و قسمت های مختلف بدن به صورت پیوسته وجود دارد و مداوم است كنترل مقدار جریان و فشار خون تحت كنترل اعصابی است كه از مغز با دیواره رگ ها ارتباط دارد. تنظیم فشار خون از یك سو تحت كنترل اعصاب و مراكز عصبی و از سوی دیگر تحت تأثیر كلیه ها و هورمون ها قرار دارد.
گیرنده های تنظیم فشار خون در قوس آئورت و سینوس های سرخرگ و با مركز تنظیم فشار خون كه در بصل النخاع قرار دارد در ارتباطند. مقدار فشار خون در افراد مختلف متفاوت است و در سنین بالا به علت رسوب بعضی از مواد در دیواره ی سرخرگ ها افزایش می یابد.


نمونه سوال علوم دوم

الف) جاهاي خالي را با كلمات مناسب كامل كنيد . ( 2 نمره )

1ـ  علت تبادل گازها  ، .............، درون شش و خون است .

2 - تنظیم قند خون بر عهده  ....... است .

3ـ سنگی که نفت و گاز در آن تشکیل می شود .........نام دارد .

4ـ در هر کلیه در حدود یک میلیون واحد تصفیه به نام  ........  وجود دارد .

ب) عبارت صحيح را با (√) و غلط را با (×) مشخص كنيد . ( 2 نمره )

5ـ از گرد فلز نیکل به عنوان کاتالیزگر برای تبدیل روغن های جامد به مایع استفاده می شود . (       )

6ـ فراصوت برای بررسی جنین در بدن مادر مورد استفاده قرار می گیرد . (     )

7ـ مهمترین عامل در هوازدگی فیزیکی انجماد آب در درز و شکاف سنگ می باشد .(     )

8ـ به کوچکترین اجتماع سلولها که به طور هماهنگ عمل یا اعمال مشخصی انجام می دهند ، اندام گفته می شود .(     )

ج) پاسخ صحيح را با علامت √مشخص كنيد . ( 2 نمره )

9ـ   ترشح شیره گوارشی برای خنثی کردن اسید معده برعهده کدامیک از اندامهای زیر است ؟

الف ) کبد                            ب )  روده باریک            ج )  لوزالمعده                    د ) معده

10ـ انتقال گرما به روش همرفت در کدام حالت ماده اتفاق نمی افتد . چرا؟

الف) مایع ـ چون ذرات ماده دائما در حال حرکتند          

ب) گاز ـ چون ذرات ماده خیلی از هم دورند            

ج) جامد ـ چون ذرات ماده از جایی به جای دیگر حرکت نمی کنند        

د) گاز ـ چون حرکت ذرات گاز بسیار زیاد است

11ـ کدام دسته از مواد غذایی تامین کننده لیپید (چربی) مورد نیاز بدن می باشند ؟

الف) برنج ـ ذرت ـ سیب زمینی                                           ب) نخود ـ لوبیا ـ سویا              

ج)کره ـ تخم مرغ ـ دانه های روغنی                                  د) گندم ـ میوه های شیرین ـ عسل

12ـ انفجار یک تغییر .................................. است .

الف) شیمیایی گرماده        ب) فیزیکی گرماده         ج) فیزیکی گرماگیر             د) شیمیایی گرماگیر

13ـ هر یک از عبارات سمت راست به کلمات سمت چپ وصل کنید . (1 نمره)

یک نمونه سنگ آذرین درونی                      گرانیت

یک نمونه سنگ رسوبی                             ماسه سنگ

یک نمونه سنگ دگرگونی                          مرمر

یک نمونه سنگ آذرین بیرونی                     بازالت

 

14ـ  دو فرق گلبول قرمز و پلاکت را بنویسید ؟(1)

15ـ دو ویژگی تصویر در آینه کوژ یا برآمده را بنویسید . (5/0)

16ـ   گلبولهای سفید به چند روش از بدن دفاع می کنند نام ببرید ؟( دو مورد ) (5/0)

17ـ در بدنه و درِ یک یخچال از چه روشهایی برای جلوگیری از نفوذ گرما به داخل یخچال ( از طریق دیواره و در آن) استفاده شده است  ؟ (5/0)

18ـ خون چگونه دمای بدن را تنظیم می کند ؟ (5/0 نمره)

19ـ  چرا به کبد بر خلاف بقیه اعضا دو رگ وارد می شود؟ ( 5/0 نمره)

20ـ نقش بینی درتنفس چیست ؟ (1 نمره)

21ـ  دو مورد از ویژگی های آنزیم ها را بنویسید ؟ (1 نمره )

22ـ موارد مشخص شده ی روی شکل را نامگذاری کنید؟ (5/2 نمره)

آئورت – سیاهرگ ششی – دهلیز راست – بطن چپ – بزرگ سیاهرگ پایینی